De afgelopen twee jaren waren al historische recordjaren voor fusies & overnames in de Nederlandse IT-markt, maar 2019 doet daar niet voor onder. In steeds meer segmenten is er sprake van consolidatie, vooral in software, services en IT staffing. Vijf vragen aan Rik Stikkelbroeck, managing partner van overnamespecialist Hogenhouck, over de hoogtepunten tot op heden en hoe hij verwacht dat de markt zich de komende maanden zal ontwikkelen.
Wat valt jou op dit moment op aan de Nederlandse IT-markt?
Wat ik als opvallende ontwikkeling zie is de versnelling waarin de consolidatie in de Nederlandse IT-markt zich voltrekt en de diversiteit daarin – oftewel de vele verschillende niches waarin dit gelijktijdig plaatsvindt. In eerdere interviews heb ik aangegeven dat 2019 een belangrijk consolidatiejaar wordt voor de Nederlandse IT-markt, waar in 2020 een boiling point zal worden bereikt. Deze consolidatie vindt in volle gang plaats en gaat in sommige IT-sectoren nog harder dan ik verwachtte. Ook is de interesse internationaler van aard, breder en meer divers dan ik eerst vermoedde.
In welke IT verticals is het momenteel spitsuur?
Opvallend is dat in de softwaresector ondernemingen van de ene private equity-partij naar de ander gaan. Een goed voorbeeld is Exact, dat eerder dit jaar van de UK naar de VS verhuisde (van Apax naar KKR) en uiteraard de aanwezigheid van voorheen lokale private equity-spelers, zoals Main Capital. Deze partijen worden internationaal steeds actiever. Een voorbeeld daarvan is de verkoop van de ‘backoffice van lokale overheden’ – lees: de verkoop van RoxIT door Main Capital aan het Noorse Visma (dat wordt ondersteund door actieve meerderheidsaandeelhouder HG en waar ook KKR in het verleden een meerderheidsbelang had).
Diverse strategen worden gebacked door private equity – denk naast Visma ook aan Cegeka (GIMV) en Exact (KKR), maar ook aan zeer actief internationaal private equity. Voorbeeld hiervan is de zeer recente instap van Carlyle Group in Microsoft-speler HSO. Ook de consolidatie in de managed services-markt valt op: vorig jaar ging Vincere naar Dustin, dit jaar Odin naar Fortino en Wortell/ETTU naar Holland Capital.
Tel daarbij op de software testing-markt, de investeringen en overnames van begin dit jaar – zoals Holland Capital dat in Valori stapt en Green Park dat investeert in Bartosz – en het beeld is helder: spitsuur in de IT-markt. Steeds vaker wordt ook in de IT-markt geïnvesteerd door private equity-partijen die van huis uit geen duidelijk IT-stempel hebben, zoals Hoge Dennen (o.a. investering in hot ITem), Foreman Capital (Into), Icelake en Standard Invest.
Welke IT vertical staat in jouw optiek in 2019/2020 op nummer één voor wat betreft consolidatie?
In ons vorige interview gaf ik aan dat dit de softwaremarkt zou zijn. Logisch, aangezien partijen als Visma, Exact en Main Capital in Nederland voor een podiumplek strijden: Visma dat deze voorzomer de overname van EBPI afrondde – transactie nummer zes alweer in korte tijd –, Main Capital dat in 2019 iedere maand een transactie realiseert in Nederland (dan wel Duitsland) en Exact dat met vers geld van KKR de nodige overnames zal realiseren. Vlak in dat speelveld ook zeker niet actieve partijen als Strikwerda en Waterland uit. Dus ik blijf bij mijn voorspelling van de softwaremarkt, al denk ik dat de managed services-markt kort daarop zal volgen, weer op korte afstand gevolgd door de hosting- en datacenter-markt.
Wat zie jij als opvallende trends en ontwikkelingen in de IT-markt?
Veel van onze IT-relaties beschouwen Duitsland als sleeping giant. De Duitse markt is sterk gefragmenteerd en daarnaast conservatief te noemen in vergelijking tot Nederland en de Nordics. Zowel op het vlak van (managed) hosting en (managed) services als op het terrein van datacenters is daar nog veel te halen. Kortom: de cloudintegratie voltrok in recordtempo in Nederland terwijl een power house als Duitsland daar simpelweg in achterloopt. De uitdaging van het succesvol opereren in de Duitse markt is dat ‘local feet’ erg belangrijk zijn. De zestien deelstaten spreken ieder hun eigen taal. Zaken doen in het zuiden van Duitsland, Beieren, is een wereld van verschil met zaken doen in Sleeswijk-Holstein (Noord Duitsland); local feet zijn een vereiste.
Wat betekent dit voor de Nederlandse IT-ondernemer?
Voor veel middelgrote Nederlandse IT-ondernemingen zal verdere consolidatie in Nederland een prioriteit zijn: eten of gegeten worden – in combinatie met investeerders of zelfstandig (bancair) overnames doen. Ook de stap naar het buitenland zal door deze partijen gemaakt (moeten) worden. De multiples in het buitenland, denk aan Duitsland, liggen gemiddeld genomen hoger dan in Nederland. In Duitsland is het mkb wat in Nederland de midmarket is; het betreffen vaak grotere ondernemingen met meer sustainable omzet (lees: hogere EBITDA’s).
In de Nederlandse markt zien wij dat in een aantal IT-markten de multiples zijn gestabiliseerd op 5 tot 6,5x EBITDA voor beperkt recurring IT-ondernemingen (lees: projectenclubs) en tussen de 6 en 8x EBITDA voor IT-ondernemingen met relatief veel (> 60%) recurring omzet. Datacenters vallen buiten die multiples vanwege de vastgoed/infrastructuur-component en ook managed hosting-partijen kunnen vanwege hun marktpositionering en langetermijncontracten-structuur rekenen op double digit multiples (tussen de 10 en 14). Op korte termijn zullen de multiples in de storage-markt gaan afkoelen. De IT-ondernemer met een duidelijk gameplan, een gedefinieerde stip aan de horizon zal hier zijn of haar conclusies uit herleiden. Als Hogenhouck hebben wij een sterk netwerk in Duitsland en geloven wij in local feet on the ground.
